Sociale robots: extra handen in de klas
12-10-2023
Met de huidige krapte op de arbeidsmarkt in het basisonderwijs en de opgebouwde leerachterstanden in rekenen door COVID-19 maatregelen bij leerlingen in de bovenbouw (groep 6, 7 en 8) is er een groeiende behoefte ontstaan aan extra ondersteuning voor leerkrachten. Het onlangs afgeronde project SOROCOVA deed in dit kader onderzoek naar de inzet en (door)ontwikkeling van sociale robotica. Met succes!
HELD HERO
Rekenrobot Hero is gedurende het onderzoek bij 130 basisschool leerlingen in de regio Amsterdam en Utrecht ingezet, waarbij rekensommen werden verpakt in verhalende rekendialogen. Zo konden leertaken uitgevoerd worden op enigszins speelse, sociale en interactieve wijze. Bijkomend voordeel van de robot was: Hero oordeelt niet en blijft altijd positief.
PERSONALISATIE
Een nadeel is dat kinderen een robot na korte tijd vaak al minder aantrekkelijk vinden dan bij de allereerste ontmoeting. Een robot moet dus meegaan in de persoonlijke interesses van de kinderen om sociaal relevant en leuk te blijven.
Het opbouwen van een persoonlijke band tussen kind en robot blijkt hierbij een vereiste. Zo kan een robot een kind bijvoorbeeld bij iedere ontmoeting bij zijn of haar naam noemen, of een persoonlijke ‘secret handshake’ onthouden.
In dit onderzoeksproject ervaarden de kinderen dat de robot dingen vertelde die een kind eerder had verteld. Het voelde zich dan sneller begrepen en werd herinnerd door de robot. De robot voelde in het onderzoek aan als een vriendje, kinderen vonden Hero bovendien erg grappig en ze wilden op hun beurt ook meer te weten komen van de robot zelf.
DOORWERKING
De veelbelovende resultaten van het SOROCOVA onderzoek werken door. Er is interesse vanuit gemeentes om de sociale robot ook in te zetten voor achterstanden in het Nederlandse taalonderwijs, voor het bijspijkeren van kinderen van asielzoekers en bovendien voor internationaal gebruik.
DIGITALE GELETTERDHEID
Technologie belandt helaas nog vaak in een kast op basisscholen. Lang niet alle leerkrachten staan open voor inzet van digitale leermiddelen. Kortom, een visie op digitalisering in het onderwijs is van groot belang. En breng ook kinderen al zo vroeg mogelijk in contact met technologie.
Bedenk als onderwijsinstelling:
1. Hoe maken we concrete plannen voor inzet van digitale leermiddelen?
2. Welk lesmateriaal moet er dan zijn?
3. Op welke manier bedden we dit structureel in het onderwijs in?
4. En, hoe krijgen we leerkrachten meer open-minded voor de digitale opties die er zijn?
Tegelijkertijd is het van belang om robots nog socialer te maken.
Digitale geletterdheid is zodoende een proces om met elkaar vorm te geven. Met als doel om intelligente digitale onderwijsinnovaties te ontwikkelen, die gericht zijn op het verbeteren van de kwaliteit van het primair en voortgezet onderwijs. Daarbij moeten ook de pedagogische, ethische, maatschappelijke en sociale consequenties inzichtelijk gemaakt worden.
Aan een vervolg op dit SOROCOVA project wordt zodoende hard gewerkt!